آیا کشف آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تر، به سلامت انسان کمک می‌کند؟!

یکی از بزرگ‌ترین کشفیات انسان در علم پزشکی، دست یافتن به آنتی‌بیوتیک بود؛ دارویی که موجب نجات جان میلیون‌ها انسان شده است. اما اخیرا پزشکان به مواردی از باکتری‌ها برخورده‌اند که نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های معمول مقاومت نشان می‌دهند و نمی‌توان به سادگی فرد مبتلا به برخی از چنین بیماری‌هایی را درمان کرد. شاید یکی از علل مقاوم شدن باکتری‌ها، تجویز بی‌رویه آن توسط پزشکان و یا خوددرمانی بیمارانی باشد که اساسا بیماری آنان مانند سرماخوردگی نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارد؛ درست مثل هر ویروس دیگری که نمی‌توان برای مقابله با آن از آنتی‌بیوتیک استفاده کرد و به‌عنوان نمونه کروناویروس به درمان با آنتی‌بیوتیک جواب نمی‌دهد، اما مردم برای تهیه و مصرف انواع آنتی‌بیوتیک‌ها به داروخانه‌ها هجوم برده‌اند.

این روزها دانشمندان این حوزه، خبر از کشف آنتی‌بیوتکی بسیار قوی توسط هوش مصنوعی داده‌اند. خبری که ممکن است در نگاه اول امیدوارکننده باشد، چون برخی بیماری‌ها مانند سل که دوباره شیوع آن آغاز شده، دیگر به آنتی‌بیوتیک‌های سابق پاسخ نمی‌هند. اما درعین حال بعد نگران کننده این کشف قوی‌تر است؛ این که اگر روزگاری به جایی برسیم که دیگر نتوانیم قوی‌تر از این قوی‌تری که یافته‌ایم کشف کنیم، روزگاری که باکتری‌ها و انواع بیماری‌ها در برابر قوی‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها هم مقاومت کنند؛ چه باید بکنیم؟! این نکته را همین‌جا داشته باشید که باکتری یک موجود زنده است، و مانند هر موجود زنده دیگری، تلاش می‌کند نسل خود را ادامه دهد، و طبعا این تلاش طبیعی که در هر موجود زنده دیگری هم دیده می‌شود، زمینه‌های سازگاری و قدرت ژنتیکی خاصی را به‌وجود می‌آورد.

کشف قوی‎ترین آنتی‎بیوتیک با پژوهش در دانشگاه ام‌آی‌تی آمریکا صورت گرفته و برای اولین‌بار با «رها کردن هوش مصنوعی در کتابخانه دیجیتال ترکیب‌های شیمیایی» ترکیب آنتی‌بیوتیک‌های جدید کشف شده است.این ترکیب جدید می‌تواند طیف وسیعی از سویه‌های باکتری از جمله Acinetobacter baumannii و Enterobacteriaceae را نابود کند.این دو باکتری از جمله سه باکتری‌ هستند که سازمان بهداشت جهانی به‌خاطر مقاومت‌شان در برابر آنتی‌بیوتیک‌های معمولی آن‌ها را «بحران ساز» توصیف کرده است.

این ترکیب آنتی‌بیوتیکی به نام هالیسین (HAL 9000) نه تنها می‌تواند بسیاری از اشکال باکتری‌های مقاوم را از بین ببرد بلکه این کار را به روشی جدید انجام می‌دهد. در حالی که بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها چرخش اندکی روی داروهای موجود دارند، هالیسین با از بین بردن توانایی باکتری‌ها درحفظ شیب الکتروشیمیایی لازم برای تولید مولکول‌های ذخیره کننده انرژی، باکتری‌ها را از بین می‌برد. این یافته امیدهایی برای پایان دادن به اَبَرمیکروب‌ها است و اگر حتی برخی از آن‌ها را از بین ببرد، می‌توان جان بسیاری را نجات داد.

ابرمیکروب‌ها (superbugs) میکروب‌های مرگبار مقاوم به داروها هستند که پزشکی نوین تلاش می‌کند با آن‌ها مقابله کند. البته تا اطلاع ثانوی!