چه نوشیدنی‌هایی بخوریم تا سالم بمانیم؟

حیات هیچ موجود زنده‌ای بدون آب میسر نیست،چراکه 70 درصد وزن بدن انسان‌ها را آب تشکیل می‌دهد و در عین حال نوشیدنی‌ها سهم عمده‌ای از نیاز روزانه بدن را تشکیل می‌دهند.

به گزارش سلامت نیوز کاهش مصرف آب و نهایتا کاهش آب دریافتی بدن باعث بروز اختلالاتی در بدن می‌شود. مصرف روزانه آب برای عملکرد صحیح بدن، مانند دفع مواد زائد از بدن، تنظیم دما و پیشگیری از یبوست لازم است.

انواع نوشیدنی‌ها را می‌توان در موارد زیر برشمرد:

- آب‌های قابل شرب: آب لوله کشی تصفیه شده بهترین و سالم‌ترین نوشیدنی است که پایه تمام نوشیدنی‌ها از آن است. آب معدنی که آبی است زلال و شفاف که محتوی املاح معدنی خاص، عناصر کمیاب و دیگر ترکیبات مشخص می‌باشد و باید از منابع طبیعی مانند چشمه و نقاط حفاری شده از سفره‌های آب زیرزمینی بدست آید و کلیه اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از هرگونه آلودگی یا تاثیرات خارجی روی کیفیت آن انجام شود. مصرف آب معدنی برای نوزادان و کودکان کمتر از هفت سال و همچنین برای تهیه شیر خشک مناسب نیست.

- شیر: ترکیب شیر در انواع مختلف پستانداران متفاوت و مطابق با نیازهای تغذیه‌ای نوزاد دام است.عمده‌ترین منبع تولید شیر در دنیا شیر گاو است. تعادل و تنوع مواد مغذی در شیر باعث شده که با مصرف یک لیوان از آن در روز بتوان بخش عمده‌ای از مواد ضروری مورد نیاز بدن را تامین کرد. 87 درصد شیر را آب، 3.5 تا چهار درصد پروتئین، 3.5 درصد لاکتوز یا قند شیر، 4.7 درصد املاح و 0.8 درصد باقی مانده را ویتامین‌ها تشکیل می‌دهند.

پروتئین موجود در شیر منبع مهمی در تامین پروتئین روزانه به حساب می‌آید به طوری که نیم لیتر شیر 20 تا 25 درصد از کل پروتئین مورد نیاز روزانه افراد بالغ را تامین می‌کند و حاوی مقادیر قابل توجهی از تمام اسیدهای آمینه ضروری بدن است. مصرف دو تا سه واحد شیر یا فرآورده‌های آن حدود 100 درصد از کل نیاز روزانه بالغین به کلسیم را برآورده می‌کند. دریافت کافی کلسیم در برنامه غذایی روزانه برای پیشگیری از پوکی استخوان ضروری است.

انواع شیرعبارتند از:

- شیرهای کم چرب، معمولی و پرچرب:

- شیر کم لاکتوز

- شیر غنی شده

- شیر طعم دار

- شیرهای پاستوریزه

- شیرهای استریلیزه

- آب میوه: این گروه از نوشیدنی‌ها انواع مختلفی دارند که شامل:

- آب میوه‌های تازه و طبیعی: این نوع از آب میوه‌ها از جمله نوشیدنی‌های سالم و مغذی هستند که سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و رنگدانه‌های گیاهی بوده که تامین کننده بخشی از نیاز بدن به این مواد است. نوشیدن آب میوه‌های غنی از ویتامین ث مانند آب مرکبات به جذب آهن کمک می‌کند و نوشیدن آب میوه‌هایی که دارای رنگدانه‌های ارغوانی تا قرمز هستند به دلیل داشتن آنتی اکسیدان‌ها خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی و سرطان را کاهش می‌دهد. توصیه می‌شود این آب میوه‌ها به صورت تازه و بهداشتی در منزل تهیه و بلافاصله پس از تهیه شدن جهت حفظ ارزش غذایی آن را مصرف شوند. مصرف آب میوه‌های طبیعی بازاری به دلیل احتمال وجود آلودگی‌های ثانویه یا استفاده از یخ‌های غیربهداشتی و یا میوه‌های کپک زده توصیه نمی‌شود.

دوغ از دیگر نوشیدنی‌هایی است که انواع آن را برمی‌شمریم:

- دوغ ساده و بدون گاز: نوعی نوشیدنی است که پایه لبنی دارد و بیشترین مصرف و تنوع را در کشور ما دارد. دوغ به دلیل دارا بودن کلسیم و انواع ویتامین‌ها می‌تواند از بروز کمبود این ریزمغذی‌ها پیشگیری کند. مصرف یک لیوان دوغ یک چهارم نیاز روزانه بدن به کلسیم را تامین می‌کند.

- دوغ‌های گازدار و با اسانس: دوغ گازدار CO2 اگرچه ممکن است طعم بهتری داشته باشد، اما این گاز ارزش غذایی آن را می‌کاهد و پس از مصرف، آزاد شدن گاز CO2 در معده سبب ناراحتی‌های گوارشی می‌شود. دوغ‌های با اسانس‌های نعنا، آویشن و ... برای تشویق به مصرف دوغ مناسب هستند.

- دوغ کفیر: دوغی است که حاصل تخمیر باکتری به نام پروبیوتیک در شیر می‌باشد. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده و مفیدی هستند که می‌توانند در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها‌ مفید باشند. دوغ کفیر می‌تواند جانشین مناسبی برای کسانی باشد که روزانه از شیر استفاده نمی‌کنند.

نکته قابل توجه برای تمامی دوغ‌ها این است که رنگ دوغ باید سفید، سفید شیری و از نظر طعم و بو مطبوع و فاقد هرگونه طعم و بوی خارجی باشد. توصیه می‌شود در صورت تمایل به مصرف دوغ نوع کفیر و یا دوغ‌های ساده و کم نمک و بدون گاز را انتخاب نمایید.

- یکی از پر مصرف‌ترین نوشیدنی‌ها در دنیا و خصوصا در کشورهای آسیایی مانند ایران چای است که انواعی دارد. روزانه بیش از یک میلیارد فنجان چای در دنیا مصرف می‌شود. وجود کافئین، فلوئور و به خصوص آنتی اکسیدان‌ها و تانن‌ها از بروز برخی سرطان‌ها پیشگیری می‌کند.

نکته حائز اهمیت این است که مصرف بیش از سه فنجان چای به دلیل دریافت کافئین زیاد، قند و شکری که همراه با چای مصرف می‌شود و همچنین کاهش جذب آهن موجود در مواد غذایی توصیه نمی‌شود. عادت به مصرف روزانه چای در کودکان می‌تواند به مرور باعث کم اشتهایی و کم آبی بدن در آنان شود.

- چای سفید: این نوع از چای بیشترین مقادیر آنتی اکسیدان‌ها و کمترین مقدار کافئین را در مقایسه با سایر چای‌ها داراست و به دلیل عدم انجام فرایندهای مرسوم رنگ سفید آن غالب است.

- چای سبز: نوعی چای است که آنزیم‌های موجود در برگ سبز چای را به وسیله بخار غیرفعال می‌کنند. بنابراین مقدار پلی‌فنل‌ها یا همان آنتی اکسیدان‌ موجود در برگ سبز چای بیشتر از چای سیاه بوده و خواص درمانی آن بیشتر است .

- چای سیاه: پرطرفدارترین و پرمصرف ترین گونه چای در دنیا چای سیاه یا چای تخمیر شده می‌باشد که به دلیل داشتن کافئین در رفع خستگی و خواب آلودگی موثر می‌باشد.

- چای‌های طعم دار: انواع چایی‌های که با طعم میوه و یا مخلوط بعضی میوه‌ها است که این نوع از چای اگر مخلوط با میوه‌های خشک طبیعی یا ادویه (دارچین، هل) تهیه شده باشد دارای طعم خوب و خواص آنتی اکسیدانی مضاعف نیز خواهد بود. در صورتی که فقط از اسانس میوه یا ادویه‌ها استفاده شود مصرف زیاد آن توصیه نمی‌شود.

- قهوه و نسکافه: نسکافه در واقع یک نوع قهوه فوری است که مصرف آن در کشور ما رو به افزایش است. حدود 95 میلی گرم کافئین در یک فنجان قهوه وجود دارد.

نکته :

- از نوشیدن آب‌های یخ زده در بطری‌های یک بار مصرف و یا آب‌های موجود در بطری‌هایی که ساعت‌های زیاد در معرض تابش نور خورشید قرار گرفته خودداری کنید.

- در طول انجام ورزش به فاصله هر10 تا 15 دقیقه کمی آب بنوشید.

- در مناطق گرمسیر و یا در فوصل گرم سال بیشتر آب بنوشید.