رییس سازمان سنجش آموزش کشور در گفتگو با ایسنا با تاکید بر اینکه درسها و مواد آزمون از مواردی است که متخصصان شورای عالی که عصاره گروههای آموزشی دانشگاهها هستند، آن را برنامهریزی میکنند، گفت: یکی از ایرادات روش قبلی آن بود که یک دانشجو حداکثر میتوانست در آزمون دو دانشگاه شرکت کند که این امر شانس قبولی وی را کاهش میداد و وی فرصت قبولی زیادی را از دست میداد. اما با روش جدید، عدالت نسبی بیشتری برای داوطلبان وجود دارد. به گفته خدایی، سیاست فعلی وزارت علوم به ویژه در دولت یازدهم آن است که سنجش به صورت متمرکز انجام شده و پذیرش دانشجوی دکتری به دانشگاهها واگذار شود. به این معنا که یک غربالگری اولیه، افراد را برای مصاحبه جدا کرده و آنها را به دانشگاهها هدایت میکند.
وی با اشاره به اینکه بررسی سوابق تحصیلی (مصاحبه، سوابق آموزشی و پژوهشی) داوطلب از سوی دانشگاه باعث میشود که استاد بتواند دانشجوی موردنظر خود را با توجه به پارامترهای مشخص انتخاب کند، گفت: از طرف دیگر نیز برای آن که داوطلبان احساس بیعدالتی نکنند و این تصور به وجود نیاید که استاد و گروه آموزشی یک دانشجو را از سال اول دوره کارشناسی برای ورود به دوره دکتری انتخاب کرده است، یک آزمون اولیه نیز برگزار میشود.
ولی باید توجه داشت که ممکن است تغییری در وضع هر یک از بخشهای سوابق تحصیلی (مصاحبه، سوابق آموزشی و پژوهشی) و آزمون کتبی ایجاد شود، اما هرگز هیچ از این بخشها حذف نمیشود.
نحوه برگزاری آزمون زبان دکتری
نحوه برگزاری آزمون زبان دکتری، سئوالات این آزمون و همچنین اعتباربخشی به این آزمون نیز از نکاتی بود که خدایی در این گفتوگو به آن اشاره کرد و گفت: فرآیند کلی سازمان سنجش آن است که به سمت اعتباردهی به تمام آزمونها حرکت کند تا داوطلب بتواند در صورت عدم موفقیت در کسب حد نصاب لازم برای قبولی در آزمون دکتری فرصت دیگری برای شرکت در آزمون را داشته باشد. وی با تاکید بر اینکه اعتباربخشی به آزمون در کنار تعدد آزمونها از اهداف آینده سازمان سنجش است، اظهار کرد: همانطور که در مورد آزمون سراسری نیز شورای سنجش و پذیرش درباره تعداد آزمون و نحوه برگزاری آن تصمیمگیری میکند، در زمینه آزمون دکتری نیز همین اتفاق میافتد. اما هنوز طرح آزمون دکتری سال 94 نهایی نشده است. با این حال فرآیند جداسازی سنجش از پذیرش ادامه پیدا خواهد کرد و این چارچوب به گونهای پیش میرود که اختیارات دانشگاهها بیشتر شود.
انجام آزمون استعداد تحصیلی مورد تایید همه دانشگاههای معتبر دنیا است
از دیگر ابهامات داوطلبان آزمون دکتری، ضرورت برگزاری آزمون استعداد تحصیلی بود که رییس سازمان سنجش آموزش کشور در باره آن اظهار کرد: آزمون استعداد تحصیلی آزمونی مشابه GRE است که در بزرگترین دانشگاههای دنیا هم برگزار میشود. درواقع در دانشگاههای معتبر جهان برای پذیرش یک دانشجو در ابتدا آزمون GRE و سپس آزمون زبان گرفته میشود تا پس از طی این مراحل، داوطلب بتواند وارد فرآیند ارزیابی سوابق آموزشی و پژوهشی شود. در نتیجه برگزاری این دو آزمون مورد قبول در تمامی دانشگاههای دنیا و یک روند کلی در این زمینه است. خدایی با اشاره به اینکه نحوه عملکرد دانشجویان در آزمون کتبی و نحوه عملکرد آنها در آزمون استعداد تحصیلی با یکدیگر همبستگی دارد، گفت: اما این امر باعث نمیشود که هیچ کدام از این آزمونها حذف شوند. زیرا هدف از برگزاری این آزمونها، نه فقط سنجش میزان معلومات دانشجو، بلکه انتخاب دانشجویان برتر از میان تمام متقاضیان ورود به دوره دکتری است.
کاهش تعداد سوالات آزمون زبان و تخصصی شدن این آزمون
وی در پاسخ به یکی دیگر از سوالات داوطلبان در زمینه عمومی بودن سوالات آزمون زبان دکتری، اظهار کرد: یکی از تغییراتی که در آزمون دکتری امسال نسبت به سال گذشته ایجاد شده، در بحث آزمون زبان است. این آزمون در سالهای قبل مشابه آزمونهای جهانی بود و از همان روشهای متداول در تمام دنیا استفاده میشد. یکی از بحثهایی که در حال حاضر مطرح شده، آن است که از وزن تاثیر آزمون زبان کاسته شده و وزن بیشتری به آزمون تخصصی داده شود.
رییس سازمان سنجش آموزش کشور با اشاره به اینکه در نتیجه نظرات و انتقادات متقاضیان در سال پیشرو تغییراتی در آزمون زبان و سوالات این آزمون ایجاد شد، خاطر نشان کرد: امسال سوالات آزمون زبان تخصصی هر رشته خواهد بود. همچنین تعداد این سوالات به 30 سوال کاهش داده شده است و علاوه بر آن ضریب آن نیز از دو به یک کاهش یافته است که عملا تمام این تغییرات مطابق با نظرات داوطلبان بوده است. خدایی افزود: البته این آزمون به لحاظ مسائل فنی سنجش نمره منفی دارد و داوطلب نمیتواند با شانسی زدن سوالات، نمره بگیرد.
نحوه دعوت مجازین به انتخاب رشته به دانشگاههای مختلف
وی همچنین در رابطه با نحوه دعوت مجازین به انتخاب رشته به دانشگاههای مختلف، تصریح کرد: در مرحله اول که داوطلبان مجاز به انتخاب رشته میشوند، میتوانند با توجه به نمره خود، انتخاب رشته کنند و سپس سازمان سنجش با در نظر گرفتن سه معیار نمره آزمون و انتخاب فرد، معدل کارشناسی و ارشد این افراد مجاز را به دانشگاهها معرفی میکند. به همین دلیل اگر نمره یک داوطلب با رشتهای که انتخاب کرده است، مطابقت نداشته باشد، طبیعتا برای بررسی سوابق تحصیلی (مصاحبه، سوابق آموزشی و پژوهشی) به آن دانشگاه معرفی نخواهد شد.
تاثیر 20 درصدی معدل در آزمون دکتری
تاثیر 20 درصدی معدل در آزمون دکتری از دیگر مطالبی بود که رییس سازمان سنجش آموزش کشور به آن پرداخته و در این باره تصریح کرد: در آزمون دکتری رشته مرتبط تعریف شده است. بنابراین داوطلبین نمیتوانند از هر رشتهای برای شرکت در آزمون هر رشته اقدام کنند، مگر اینکه آن رشتهها بین رشتهای باشد. با در نظر گرفتن این توضیحات معدل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجویان، تراز شده و در نمره کنکور این افراد تاثیر خواهد داشت.