بشر در طول زمان چاقتر شده است اما اگر چاقی را همانطور که محققان میگویند مثل سرطان یا بیماریهای قلبی یک نوع مریضی بدانیم، شاید وقت آن باشد که دیگر دلیل چاقی افراد را کمبود اراده آنها ندانیم و بدون قضاوت بپرسیم چرا انسانها چاق شدهاند؟
به گزارش اعتماد، جوابها به این سوال ممکن است برنامه رژیم غذاییتان را تا حد زیادی تغییر دهد.
بهداشت بهتر
بله! شاید تعجب کنید اگر بفهمید که بهداشت فردی باعث شده بشر در طول زمان چاقتر شود. اگرچه غذاهای پرچرب، کمبود تحرک و زندگی مدرن از مهمترین دلایل چاقی انسانها هستند اما ما ممکن است گزینه شستن دستها و آب پاک را به آنها اضافه کنیم. بر اساس تحقیقات جدیدی که انجام شده انواعی از باکتری میتواند به سوختن کالری و دفع آن از بدن و حتی کم کردن اشتها کمک کند. این باکتریها زمانی که ما دستهایمان را میشویم و استحمام میکنیم از بین میروند. استفاده از آنتیبیوتیکها دلیل دیگر حذف شدن این باکتریها از چرخه زندگی بشر است.
والدین
همه اسیر تغییرات محیطی نشدهاند. آدمهای لاغر هنوز وجود دارند. این آدمهای خوش شانس در انداختن تاس لاغری شانس آوردهاند. تحقیقات جدید نشان میدهد ژنها در ایجاد احساس سیری و در نتیجه لاغر ماندن اشخاص تاثیر بسزایی دارند. کسانی که لاغر هستند و با وجود پرخوری چاق نمیشوند ممکن است به نظرشان تلاش افراد چاق برای لاغرشدن عجیب باشد. آنها نمیدانند از این بابت باید از پدر و مادر خود متشکر باشند.
ژنها
تحقیقات جدید نشان داده است کودکان چطور پیغامهای اپیژنیک را زمانی که در رحم مادر هستند دریافت میکنند. این پیغامهای ژنتیکی در میزان وزنی که کودک دارد تاثیر میگذارد. اپیژنیک نشان میدهد اگرچه ممکن است ژنها جایگزین یکدیگر نشوند اما قطعا در زمان رشد تغییر مییابند. محققان در موسسه مطالعات تغذیه کودکان در آرکانزاس نوزادان تازه به دنیا آمده موشها را که وزنی معمولی داشتند، از مادرانشان جدا کردند و آنها را در خانوادههای موشهای چاق قرار دادند. با وجود ژنهای تقریبا مشابه و شرایط رشدی که کمابیش یکسان بود تنها موشهایی که از خانواده مادران چاق بودند نسبت به همسالان خود اضافه وزن داشتند. این اتفاق با وجود آن افتاد که موشهای لاغر از همان غذایی میخوردند که موشهای چاق خورده بودند. همین مورد نشان میدهد چگونه ژنها میتوانند در وزن افراد موثر باشند و بشر در طول زمان ژنهای اضافه وزنی را بیشتر از پیش به نسلهای بعد منتقل میکند.
اطرافیان
تحقیقات نشان میدهد افراد بر اساس وزن اطرافیانشان وزن خود را میسنجند و اگر چاق باشند در میان کسانی که وزن بالاتری دارند احساس بهتری دارند. این مطالعات نشان میدهد اگر دوستانی با وزن بالا داشته باشید احتمال اینکه خودتان نیز وزن بالایی داشته باشید یا در آینده اضافه وزن پیدا کنید بیشتر است. حتی اگر این دوستان از شما از لحاظ فاصله مکانی دور باشند شما چون با وجود آنها احساس راحتی میکنید و سعی میکنید خود را با آنها مقایسه کنید. یک دلیل دیگر آن ممکن است این باشد که آنچه شما به عنوان نرمال میشناسید میتواند با تغییر عضوی از اعضای یک گروه تغییر کند و باعث شود احساس بدی درباره خود پیدا کنید یا برعکس نسبت به اضافه شدن چربیها بیتفاوت شوید. این مطالعات میتواند نشان دهد همانطور که ژنها در میزان چاقی و لاغری افراد موثر هستند، مسائل فرهنگی و محیطی هم در این زمینه دخیلند.
ماشینها، صندلیها و مبلهای راحتی
ما آن طور که اجداد شکارچی-گردآورندهمان حرکت میکردند، تحرک نداریم. این عامل شاید یکی از مهمترین دلایلی باشد که در طول زمان اضافه وزن پیدا کردهایم. از این رو ورزش و انجام تمرینات مداوم نقش مهمی در نگه داشتن وزن ما در اندازههای مطلوب ایفا میکند اما اگر میخواهید سریع وزن کم کنید و صبور نیستید ورزش صرف چندان راهحل عاقلانهیی نیست. با ورزش مداوم میتوان از وزن کم کرد اما در مدت زمان بسیار طولانیتری. بشر با تکنولوژی بالاتر خود را از انجام حرکات فیزیکی خلاص کرده است و این با اضافهوزن جمعیتهای انسانی مساوی بوده است.
فستفودها
اگر همبرگرها نبودند بیشتر ما از این چیزی که هستیم لاغرتر بودیم. کارنل، رییس مطالعات اضافه وزن دانشگاه بوستون در ادامه میگوید: بیشتر غذاهایی که در فستفودها فروخته میشوند، نمک، چربی و شکر بالایی دارند و این مواد چنانچه در غذایی بالا باشند ما به هیچ عنوان از خوردنشان احساس سیری نمیکنیم. بلکه با خوردن آنها باز هم میخواهیم بیشتر بخوریم. از طرف دیگر مطالعات جدیدتری نشان میدهد خوردن این غذاها درست نقاطی در مغز را تحریک میکنند که استفاده از چیزهای دیگر از قبیل رابطه جنسی، الکل و مواد مخدر ایجاد میکنند. مقاومت در برابر این غذاها در حالی که در هر گوشه از خیابان یکی از آنها قرار دارد کار سختی است اما سرطان، بیماریهای قلبی و دیابت تنها یکی از نتایج خوردن مداوم فستفودهاست. در حالی که مسائل ژنتیکی و محیطی در اضافه وزن بشر مهم بوده است، شاید بتوان گفت زندگی شهری و سریع ما بعد سومی به آن داده است که بیشتر در حوزه روانشناسی قرار میگیرد. استرسها، فشارها و کمبود خواب ما را به خوردن بیشتر و کم شدن متابولیسم بدنمان هدایت میکند. مطالعات جدید مرکز تغذیه امریکا نشان میدهد با وجود نرخ بالای بهداشت و امکانات پزشکی در کشورهای توسعه یافته، کشورهای در حال توسعه نرخ اضافه وزن کمتری دارند و علاوه بر عوامل مختلف، آداب و رسوم غذا خوردن در افزایش این نرخ در کشورهای توسعهیافته نقش مهمی داشته است. زندگی شهری زمان کمی برای غذا خوردن میگذارد و اغلب افراد ترجیح میدهند پشت میزهای کار با عجله غذا بخورند. خانوادگی غذا خوردن و رعایت آداب و رسوم سر سفره غذا تا حد زیادی از اضافه وزن جلوگیری میکند.