جزییات بومی‌گزینی در کنکور

سرپرست سازمان سنجش آموزش کشور با اعلام جزییات طرح بومی‌ گزینی کنکور امسال، گفت:‌ در رشته‌هایی که گزینش آنها به صورت کشوری است، بومی گزینی انجام نمی‌شود، همچنین برای گزینش داوطلبان متقاضی سهمیه ایثارگران نیز بومی گزینی انجام نمی‌شود. ابراهیم خدایی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به طرح بومی‌گزینی در کنکور 91، گفت: این طرح با توجه به گسترش رشته‌های تحصیلی و توسعه مراکز آموزش عالی در سطح کشور و به جهت کاهش مشکلات اقامتی و معیشتی دانشجویان، کاهش مهاجرت‌های درون کشوری و به دلیل اینکه گزینش بومی موجب می‌شود تا داوطلبان هر ناحیه با امتیازات در نظر گرفته شده از امکان قبولی بیشتر در رشته‌های بومی بهره‌مند شوند، اعمال شده است.

وی با اشاره به دسته‌بندی رشته‌های تحصیلی بر اساس طرح بومی گزینی، اظهارکرد: رشته‌های استانی، رشته‌هایی هستند که در اکثر استان‌ها گسترش داشته و از نظر کاربردی نیز به متخصصان بومی نیاز دارند، همچنین رشته‌های ناحیه‌ای، رشته‌هایی هستند که در اکثر استان‌ها وجود نداشته ولی در چند استان مجاور که به عنوان یک ناحیه تلقی می‌شوند، موجود باشند. وی با اشاره به تشریح دسته‌بندی نواحی بومی کشور، گفت: ناحیه یک ( البرز، تهران، زنجان، ‌سمنان، قزوین، قم، مرکزی)، ناحیه دو( آذربایجان شرقی، ‌آذربایجان غربی، اردبیل)؛ ناحیه سه ( اصفهان، ‌چهار محال و بختیاری، یزد)، ناحیه چهار( سیستان و بلوچستان و کرمان)، ناحیه پنج (بوشهر، فارس، کهکیلویه و بویراحمد، هرمزگان)، ناحیه شش (کردستان، ‌کرمانشاه،‌ همدان)، ناحیه هفت (ایلام، ‌خوزستان، لرستان)، ناحیه هشت (خراسان رضوی، ‌خراسان شمالی، ‌خراسان جنوبی) و ناحیه 9 ( گلستان، گیلان، مازندران) را شامل می‌شود. سرپرست سازمان سنجش با بیان اینکه رشته‌های قطبی رشته‌هایی هستند که در اکثر نواحی وجود نداشته ولی در چند ناحیه مجاور که به عنوان یک قطب تلقی می‌شود، موجود است،‌ اظهارکرد: از مجموع چند ناحیه، یک قطب بومی ایجاد می‌شود که بر این اساس قطب‌ها شامل قطب یک ( البرز، تهران، زنجان، سمنان، قزوین، قم، گلستان، گیلان، مازندران، مرکزی)؛ قطب دو (خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان،‌ کرمان)؛ قطب سه (آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، کردستان،‌ کرمانشاه، ‌همدان)؛ قطب چهار (اصفهان، ایلام، چهارمحال و بختیاری،‌ خوزستان، لرستان، یزد) و قطب پنج ( بوشهر، ‌فارس،‌ کهکیلویه و بویراحمد، هرمزگان) است. وی با اشاره به ملاک تعیین استان بومی داوطلبان در کنکور، گفت: در صورتی که محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دوره متوسطه برای داوطلبان نظام قدیم و محل اخذ مدرک پیش دانشگاهی و دو سال آخر دبیرستان برای داوطلبان نظام جدید در یک بخش، ‌شهر و یا استان باشد، ‌داوطلب بومی آن بخش، شهر و استان تلقی می‌شود. وی با بیان اینکه در صورتی که محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر داوطلبی در یک بخش، شهر و یا استان نباشد،‌ بخش، شهر و یا استان محل تولد داوطلب به عنوان بخش، شهر و استان بومی وی در نظر گرفته می‌شود، اظهار ‌کرد: داوطلبانی هم که سه سال آخر محل تحصیل را در خارج از کشور گذرانیده‌اند، استان تولد و استان بومی اینگونه داوطلبان تلقی خواهد شد.

نحوه گزینش بومی در دوره‌ روزانه

خدایی با بیان اینکه داوطلبانی که سه سال آخر محل تحصیل را خارج از کشور گذرانیده‌ و استان تولدشان نیز خارج از کشور بوده است، استان بومی این داوطلبان تهران خواهد بود، در خصوص گزینش بومی دوره روزانه، گفت: در آزمون سراسری سال جاری بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، گزینش بومی برای رشته‌های پر متقاضی به صورت 60 درصد گزینش بومی و 40 درصد گزینش آزاد صورت می‌گیرد. وی افزود: در دوره روزانه پذیرش بومی در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی ( مهندسی برق، مهندسی مکانیک، مهندسی کامپیوتر، مهندسی عمران، مهندسی معماری و مهندسی صنایع)، گروه آزمایشی علوم تجربی ( رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی) و گروه آزمایشی علوم انسانی ( رشته‌های حقوق، روانشناسی و حسابداری) پس از کسر سهمیه 40 درصدی رزمندگان به صورت60 درصد گزینش بومی و40 درصد گزینش آزاد صورت می‌گیرد. وی ادامه داد: در صورت عدم تکمیل ظرفیت اختصاصی سهمیه رزمندگان، ‌باقیمانده ظرفیت به صورت50 درصد گزینش بومی و50 درصد آزاد به داوطلبان اختصاص خواهد یافت. وی با بیان اینکه برای سایر رشته‌های دوره روزانه آزمون سراسری پذیرش بومی پس از کسر سهمیه رزمندگان به صورت 80 درصد بومی و 20 درصد آزاد صورت خواهد پذیرفت، تصریح کرد: در صورتی که ظرفیت اختصاصی به سهمیه رزمندگان تکمیل نشود، ‌باقیمانده ظرفیت به صورت بومی جهت پذیرش داوطلبان اختصاص خواهد یافت.

نحوه گزینش بومی در دوره‌های مختلف

خدایی در خصوص نحوه گزینش بومی در دوره شبانه، گفت: شیوه گزینش در این دوره به صورت بومی استانی است که بر اساس آن حدود80 درصد ظرفیت پذیرش به داوطلبان بومی استان رشته اختصاص دارد. وی با بیان اینکه نحوه گزینش در دوره‌های غیرانتفاعی و غیردولتی به شیوه بومی ناحیه‌ای است، تصریح کرد: بر این اساس حدود80 درصد ظرفیت به داوطلبان بومی ناحیه رشته اختصاص دارد. سرپرست سازمان سنجش با اشاره به پذیرش در دوره نیمه حضوری به شیوه بومی استانی، اظهارکرد: در این دوره حدود80 درصد ظرفیت به داوطلبان بومی استان رشته اختصاص دارد. وی با تاکید بر اینکه در دوره‌های مجازی و بین‌الملل، گزینش به صورت کشوری است و بومی گزینی انجام نمی‌شود، خاطرنشان کرد: حدود70 درصد از ظرفیت پذیرش رشته‌های مراکز یا واحدهای پیام نور در هر شهرستان به داوطلبان بومی آن شهرستان و حدود30 درصد ظرفیت به داوطلبان بومی شهرستان‌های تحت پوشش مرکز یا واحد پذیرنده تخصیص می‌یابد.

وی با تاکید براینکه در رشته‌هایی که گزینش آنها به صورت کشوری است، بومی گزینی انجام نمی‌شود، اظهار کرد: همچنین برای گزینش داوطلبان متقاضی سهمیه ایثارگران، بومی گزینی انجام نمی‌شود. وی افزود: گزینش برخی از رشته‌های تحصیلی تعداد معدودی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، به صورت خاص است که در این گونه رشته‌ها و نیز رشته‌های تحصیلی دارای شرایط خاص (بورسیه‌ها) گزینش بومی اعمال نمی‌شود.

خدایی با اشاره به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه پذیرش دانشجو در مناطق محروم، گفت: به منظور تامین نیروی متخصص استان‌های ایلام، بوشهر، ‌چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان، ‌کردستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، لرستان و هرمزگان در رشته‌های مورد نیاز، بر حسب نظر استانداری‌های این استان‌ها و به تعداد 500 نفر، نسبت شانس قبولی هر یک از استان‌ها در دانشگاه‌های دیگر پذیرش می‌شوند. وی با تاکید بر اینکه پذیرش در این رشته‌ها به صورت آزاد و از بین داوطلبان بومی هر یک از استان‌های مذکور انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: تغییر رشته پذیرفته‌شدگان این طرح ممنوع است و انتقال محل تحصیل منوط به موافقت استانداری‌ها و در محدوده دانشگاه‌های واقع در قطب دانشگاهی است.

خدایی با اشاره به توزیع ظرفیت در کنکور سراسری 91، با بیان اینکه توزیع ظرفیت در آزمون سراسری متاثر از سهمیه‌ها و گزینش بومی است به عوامل تعیین کننده در پذیرش داوطلبان اشاره کرد و افزود: نمره کل اکتسابی در هر یک از زیر گروه‌ها، استان بومی و سهمیه داوطلب در پذیرش داوطلبان موثر است. وی با بیان اینکه در دوره روزانه برای رشته‌های مختلف گزینش بومی متفاوت و به صورت بومی استانی،‌ بومی ناحیه‌ای و بومی قطبی است، اظهارکرد: در برخی از رشته‌ها پذیرش برای داوطلبان زن و مرد حداقل به یک نسبت مشخص در نظر گرفته شده است، در این رشته‌ها ابتدا نسبت مشخص شده برای هر جنس تفکیک شده و سپس شکست ظرفیت برای سهمیه‌های مختلف انجام می‌شود.

وی افزود: ظرفیت خالی مانده رزمندگان برای سایر رشته‌ها اعم از روزانه، ‌شبانه، ‌نیمه حضوری و غیر انتفاعی بر حسب نوع گزینش بومی رشته، فقط به داوطلبان بومی استان یا ناحیه یا قطب اختصاص خواهد یافت، البته پس از کسر سهمیه رزمندگان، ظرفیت باقیمانده به نسبت حدود80 درصد داوطلب بومی و20 درصد داوطلب غیر بومی تخصیص داده می‌شود. وی گفت: منظور از کلمه آزاد که در توزیع ظرفیت ارائه شده این است که در این قسمت داوطلبان بدون در نظر گرفتن سهمیه و یا نوع استان بومی و صرفا بر اساس تقدم نمره پذیرش می‌شوند. خدایی در خاتمه با بیان اینکه در برخی از رشته‌ها مانند تمامی رشته‌های هنر در دوره روزانه به علت محدودیت ظرفیت پذیرش، گزینش بومی اعمال نمی‌شود، اظهارکرد: در واقع نوع گزینش این قبیل رشته‌ها کشوری است.