با علم به اینکه کوواشیورکور یک بیماری کمبود پروتئین است ، اهمیت پروتئین در چهل ساله اخیر مورد تاکید قرار گرفته است . این بیماری به طور عمده در کودکان 5-2 ساله ای ظاهر می شود کهاز شیر گرفته شده اند و از یک رژیم نشاسته ای بدون پروتئین استفاده می کنند . کواشیورکور در جهان امروز یک مشکل اصلی تغذیه به حساب می آید ، زیرا در نتیجه آن تعداد زیادی از اطفال از بین می روند و بسیاری نیز از علائم بالینی غیر قابل تشخیص آن رنج می برند و در مقابل عفونت مستعد می گردند .
در بیماری کواشورکور با وجود کافی بودن مقدار کالری، پروتئین غذایی از نظر کیفی و کمی ناقص است . عبارت ماراسموس به وضعیتی گفته می شود که کمبود پروتئین با کمبود کالری همراه است عبارت سوءتغذیه پروتئین و کالری ( PCM ) بسیار زیاد استفاده می شود و این حقیقت را نشان می دهد که آنها معمولا بیماریهای جداگانه ای نیستند علائم بالینی اصلی کواشیورکور چنین است :
1- عدم رشد وزن و قد ، کاهش بافتهای عضلانی ، ضعف ، لاغری ؛
2- تغییرات رفتاری که بصورتپریشانی در کواشیورکور و بی عاطفگی در ماراسموس آشکار می شود ؛
3- ورم – تراکم آب در بافتها که سبب نرم و اسفنجی شدن آنها می شود ، بویژه در قسمتهای پائین بدن
4- تغییرات پوستی ، بویژه در قسمت پائین بدن. این تغییرات شامل رنگ غیر طبیعی پوست ، بی رنگی و ورقه شدن پوست است که در مورد اخیر منجر به ایجاد زخم می شود .
5- کم پشتی ، از دست دادن رنگ و قرمز شدن مو
6- بی اشتهایی ، اسهال ، استفراغ
7- بزرگ شدن کبد
8- کم خونی
این افراد در مقابل عفونت یارای مقاومت ندارند و معمولا بدلیل عفونتهای ناشی از سرخک و ذات الریه و ... می میرند.
متاسفانه بیشتر کودکانی که به کواشیورکور مبتلا هستند ، بسیار دیر به بیمارستان آورده می شوند . در این حالت ، بیماری آنها پیشرفت کرده و عفونت نی زسبب ضعف، ناتوانی و تب شده است . بهترین نشانه تشخیص بیماری تعیین سرم آلبومین است که نتاسفانه در مراحل ابتدایی ، این تغییر ظاهر نمی شود . ولی اگر منحنی رشد کودک به طور منظم رسم شود ، کواشیورکور خفیف را می توان تشخیص داد و با افزایش مقدار دارو و کیفیت پروتئین رژیم غذایی ، این بیماری به آسانی درمان کر د. در درمان باید توجه داشت که بی اشتهایی یک امر عادی این بیماری است و چون کودک به سختی غذا می خورد ، درمان با دشواری مواجه می شود .
در مراحل پیشرفته باید کاهش پتاسیم را که با مصرف کم پروتئین همراه است ، را جبران کنیم . مفیدترین غذا برای درمان شیر بدون چربی است ، که ابتدا باید آنرا رقیق کرد و بتدریج بر غلظت آن افزود تا اینکه کودک بتواند غلظت کامل آنرا تحمل کند .
هنگامیکه ورم از بین رفت و مقدار پتاسیم خون به میزان اولیه خود برگشت ، باید شیر کامل یا بی چربی و روغن ذرت و نارگیل را اضافه کرد تا برای رشد ، انرژی کافی در دسترس باشد .