مزاج، جهت دهنده رفتار در افراد

یک متخصص طب سنتی ایرانی با اشاره به اینکه مزاج، جهت دهنده رفتار در افراد است، گفت: حکمای طب سنتی معتقد بودند که بدن انسان، جانوران و نباتات و همه موجودات از چهار رکن یا عنصر شامل، آتش، هوا، آب و خاک تشکیل شده است.

عبدالله کشاورز در گفت‌وگو با (ایسنا) اظهار کرد:کیفیت‌های مختلفی را که به واسطه حواس ادراک می‌شوند، به چهار دسته شامل، حرارت، برودت، رطوبت و یبوست، تقسیم می‌کنند که از ترکیب آن‌ها چهار کیفیت گرم و خشک، گرم و تر، سرد و تر و سرد و خشک به وجود می‌آید و برای هر کدام از آن‌ها مصداقی در طبیعت نام می‌بردند.

وی افزود: برای گرم و خشک، آتش؛ برای گرم و تر، هوا؛ برای سرد و تر، آب و برای سرد و خشک، خاک را انتخاب کردند. کشاورز با اشاره به اینکه هرگاه عناصر چهارگانه بر هم طوری اثر کنند که کیفیت جدیدی حاصل شود به آن مزاج گفته می‌شود، تصریح کرد: تمام موجودات، مزاجی مخصوص به خود دارند.

این متخصص طب سنتی ایرانی در خصوص انواع مزاج‌ها توضیح داد: مزاج اصلی مزاجی است که هر فرد از پدر و مادر خود به ارث می‌برد و این مزاج تا آخر عمر همراه فرد است که تغییر این مزاج اگر غیرممکن نباشد بسیار دشوار و خطرناک است. وی ادامه داد: مزاج جنسی، مزاج زنان در مقایسه با مزاج مردان سرد و تر است و مزاج مردان نسبت به زنان گرم و خشک است، پس نیروی عضلانی مردان بیشتر است و سریع‌تر هستند و زنان، چون جوهر آبی در آن‌ها غلبه دارد، صبورتر و باحوصله‌ هستند، پس کار تدبیر منزل و پرورش کودکان، بیشتر بر عهده آن‌ها است.

کشاورز اضافه کرد: مزاج سنی، از تولد تا 15 سالگی سن گرمی و رطوبت است که سن رشد کودکان محسوب می‌شود. از 15 سالگی رطوبت کمتر شده و گرمی غلبه می‌کند و تا 35 سالگی، گرمی و خشکی غلبه دارد و همچنین از 35 سالگی تا 60 سالگی به دلیل کاهش گرمی، سردی و خشکی حاصل می‌شود و پس از 60 سال نیز سردی و تری غلبه می‌کند.

این متخصص در خصوص مزاج فصلی اظهار کرد: فصل بهار، گرم و تر؛ تابستان، گرم و خشک؛ پائیز، سرد و خشک و زمستان، سرد و تر است.

وی در ادامه به مزاج عضوی اشاره کرد و افزود: هر عضوی دارای مزاج مخصوص به خود است که آن مزاج برای او طبیعی است؛ به طور مثال، قلب، گرم و خشک است و مغز، سرد و تر است و هر یک از این مزاج‌ها برای فعالیت آن عضو ضروری است. در صورتی که این مزاج تغییر کند، عملکرد آن عضو دچار اختلال می‌شود.